Traditionele verkeersregelaars behandelen weggebruikers anoniem en gelijkwaardig. Dit is al tientallen jaren de norm, maar zou het niet beter zijn als ze rekening hielden met de voorkeuren van verkeersdeelnemers? Kayhan Tavassoli werkt aan een veelbelovende methode om voorrang te verdelen via veilingen. Hij legt uit hoe zijn aanpak helpt ons verkeer eerlijker en veiliger te maken.

Project        Stimuleringsmechanismen voor coöperatief verkeer op lokale knelpunten, sep. 2021-sep. 2024
Deel van      DIT4TraM
Team            Serge Hoogendoorn, Marco Rinaldi, Andreas Hegyi
Partijen       TU Delft, Aimsun, Bordeaux Métropole, Gertrude, NeoGLS

Wat is het doel van je project?

Onderzoeker Kayhan Tavassoli, PhD’er op TU Delft

“Dit project is onderdeel van het DIT4TraM-project. Mijn doel is, simpel gezegd, om te onderzoeken of we verkeerslichten kunnen afstemmen op de belangen van de weggebruikers. Dit doen we door de regeling te decentraliseren, in de zin dat de weggebruikers zelf collectief bepalen in welke volgorde en hoe lang iedereen groen krijgt. Om dit eerlijk te houden, krijgen gebruikers die de meeste vertraging krijgen, een financiële compensatie.”

Wat maakt het project relevant?

“De systemen die we nu langs de weg hebben, verdelen het ‘groen’ van de verkeerslichten zó over de weggebruikers dat de doorstroming optimaal is en de wachttijden zo laag mogelijk. Al het verkeer wordt hierbij anoniem en gelijk behandeld. Dat is op zich een goede zaak, maar je houdt dan geen rekening met de heterogeniteit van de weggebruikers. Elke weggebruiker ervaart vertraging en stops immers anders, afhankelijk van factoren als leeftijd, fysieke capaciteiten, het weer en of ze haast hebben. Als een fietser en een automobilist bijvoorbeeld allebei op een kruispunt staan en het regent behoorlijk, dan zal het wachten in de beleving van de fietser veel langer duren! Als je ze dan toch gelijkwaardig behandelt, doe je de fietser tekort. Dat kan zelfs leiden tot ongewenst en onveilig gedrag, zoals door rood rijden.

“We hebben dit decennialang getolereerd als de norm, omdat de techniek geen afweging tussen gebruikers faciliteerde. Maar de voertuig-naar-infrastructuur communicatietechnologieën zijn inmiddels ver genoeg ontwikkeld om real-time informatie door te geven en geïndividualiseerde betalingen te verwerken – en dit alles met inachtneming van de privacy van de weggebruikers. Dat biedt de mogelijkheid om rekening te houden met de verschillende behoeften van de weggebruikers, met kleine heffingen als middel om het groene licht eerlijk te verdelen.”

Hoe ga je te werk?

“We willen de voorrang op een kruispunt afwegen en verdelen in een soort veiling. Hiervoor moeten gebruikers vóór hun rit hun tijdswaarde en voorkeuren aangeven. Dat kan met een app op hun telefoon of dashboard. De app communiceert deze waarden samen met andere relevante real-time informatie naar elke verkeersregelinstallatie onderweg. De installatie lost de optimalisatie op in een veiling en genereert een sequentie en duur voor groen licht, waarbij de gezamenlijke belangen zo optimaal mogelijk worden beheerd. Daarna volgt een verrekening met de weggebruikers. Een gebruiker moet geld betalen of krijgt juist geld, afhankelijk van de vertraging op het kruispunt en hoe de voorrang die je geniet, andere gebruikers beïnvloedt. Met deze aanpak kunnen beleidsmakers ook ingrijpen en bepaalde gebruikers, zoals fietsers, stimuleren door hun prioriteit te ‘sponsoren’.

“Het is wel belangrijk dat we erop toezien dat de veiling eerlijk verloopt. Iedereen moet eerlijk worden behandeld op basis van zijn echte voorkeuren. Het is niet de bedoeling dat mensen de veiling gebruiken als bron van inkomsten. We willen geen oneigenlijke vraag aanwakkeren! Daarom ontwerpen het systeem zo dat het alleen werkt als gebruikers hun echte voorkeuren aangeven.”

“Omdat we in het project samenwerken met Aimsun en Bordeaux Métropole kunnen we onze methoden goed valideren. Dit doen we met simulaties van verschillende scenario’s en in een real-life pilot op twee kruispunten met fiets- en HOV-prioriteit in Bordeaux (Frankrijk). Zo kunnen we de praktische toepassing beoordelen en ook zien hoe onze oplossingen de verschillende verkeersstromen beïnvloeden. We verwachten waardevolle feedback over onze aanpak, onder andere over onvoorziene omstandigheden en technische uitdagingen.”

Wat zijn de resultaten tot nu toe?

“We hebben al uitgebreid literatuuronderzoek gedaan om het potentieel en de technische haalbaarheid van onze aanpak te onderbouwen. Verder hebben we methoden ontwikkeld om de timing en volgorde van het groene licht door voortschrijdend inzicht steeds te verbeteren. Op dit moment werken we aan onze algoritmen in de simulatiesoftware voor de twee kruispunten. We hopen dat we daar de doorstroming flink kunnen verbeteren.”